Bydd hynny’n digwydd yn ffurfiol ar yr 17eg o Orffennaf pan fydd y Cadeirydd Annibynnol newydd, Richard Collier-Keywood yn cymryd yr awennau.
Ymunodd Ieuan Evans â Bwrdd Undeb Rygbi Cymru yn 2020 a dwy flynedd wedi hynny cafodd ei ethol yn Gadeirydd. Ers ei benodiad i’r Gadair yn Nhachwedd 2022, fe arweiniodd Evans gynllun i foderneiddio URC o’r cychwyn cyntaf ac elfen greiddiol o’r cynllun hwnnw oedd penodi Cadeirydd Annibynnol.
Gweithiodd Ieuan Evans yn ddiflino i sicrhau cefnogaeth y clybiau i’w gynlluniau ac mae wedi chwarae rhan amlwg iawn yn y broses o benodi’r Cadeirydd newydd.
Cyhoeddwyd ar Fehefin 15ed mai Richard Collier-Keywood fyddai’n olynu Evans yn y Gadair. Cyhoeddwyd hefyd y byddai Alison Thorne yn ymuno gyda’r Bwrdd fel aelod annibynnol wrth ddechrau’r gwaith o greu newid aruthrol yng nghoridorau grym Undeb Rygbi Cymru.
Bydd Ieuan Evans, sydd hefyd yn Gadeirydd y Llewod, yn camu’n ôl o Fwrdd URC i ganiatáu i’r cynlluniau gafodd eu cefnogi mewn Cyfarfod Cyffredinol Eithriadol fis Mawrth diwethaf gael eu gweithredu. Dywedodd Ieuan Evans:
“Mae penodiad y Cadeirydd newydd yn sbardun i bopeth arall yr ydym wedi bod yn ymgyrchu drosto o ran moderneiddio Undeb Rygbi Cymru ac felly, er gwaethaf y ffaith ei fod yn golygu camu yn ôl fy hun, rwy’n falch iawn o fod yn trosglwyddo’r awennau i Richard.
“Mae hi wedi bod yn fraint arbennig cael bod yn Gadeirydd. Er bod y cyfnod diweddar wedi bod yn heriol mewn cyfnod o newid mawr, ‘rwy’n gadael y swydd yn hyderus iawn am ddyfodol rygbi Cymru.
“Rwyf wedi bod yn ffodus iawn i gynrychioli Cymru ar y maes chwarae, ac ‘rwyf hefyd wedi mwynhau cynnig fy ngwasanaeth i’r Bwrdd dros y blynyddoedd diwethaf.
“Mae fy nhydweithwyr a minnau wedi rhoi o’n gorau i wneud yn siwr y bydd y gwelliant yn ein llywodraethiant yn talu ar ei ganfed yn y pendraw.
“Pan gefnogodd 97% o’r clybiau ein cynlluniau i foderneiddio yn y Cyfarfod Eithriadol Arbennig ym mis Mawrth, fe gafodd y Bwrdd fandad clir i wireddu potensial rygbi Cymru ar lefel gymunedol a phroffesiynol.
“Doedd neb yn hapusach na fi ar y diwrnod hwnnw ym Mhort Talbot er my mod yn gwybod y byddai fy amser ar flaen y gad yn dod i ben yn fuan wedi hynny.
“Pan oeddwn yn chwarae, ‘roedd gennym ddywediad mai benthyg y crys oedden ni er mwyn ei basio ‘mlaen i’r genhedlaeth nesaf mewn gwell cyflwr. ‘Rwy’n teimlo’n debyg iawn wrth drosglwyddo y baton i Richard, Alison a’r Cyfarwyddwyr newydd eraill ac ‘rwy’n gwneud hynny yn llawn optimistiaeth a hyder bod y gêm y mae’r genedl hon yn ei charu, sy’n rhan annatod o DNA ein gwlad, mewn dwylo diogel.”
Mae’r broses o benodi mwy o Gyfarwyddwyr Annibynnol a Phrif Weithredwr parhaol yn parhau a bydd y penodiadau hyn yn cael eu cadarnhau erbyn diwedd yr haf.
Mae’r Cadeirydd newydd, Richard Collier-Keywood, wedi talu teyrnged bersonol i Ieuan Evans am ei waith wrth foderneiddio llywodraethiant yr Undeb – ac hefyd fel pencampwr y gêm gymunedol.
Fe ganmolodd Evans hefyd am ei waith wrth selio partneriaeth chwe blynedd newydd ar gyfer y gêm broffesiynol yng Nghymru. Dywedodd Collier-Keywood:
“Rwy’n gwybod bod Ieuan wedi bod yn bencampwr dros newid a moderneiddio ers iddo ymuno â’r Bwrdd, ac mae wedi ymgyrchu yn ddi-baid ers ei benodi’n Gadeirydd yn 2022. Bydd yn cael ei gofio yn y llyfrau hanes fel y dyn a foderneiddiodd strwythur llywodraethu rygbi Cymru.
“Mae’r clybiau’n haeddu eu canmol am gefnogi newidiadau Ieuan – ond fe a’i Fwrdd fu’r catalydd ar gyfer newid.
“Mae Ieuan wedi chwarae rhan amlwg iawn wrth sicrhau gwelliannau yn y gêm broffesiynol ac rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i lwyddiant ein timau proffesiynol ac i gynaliadwyedd ar bob lefel o’r gêm yng Nghymru.
“Mae’r cyfrifoldeb nawr arnom ni – aelodau newydd y Bwrdd – i barhau â’r gwaith hwn.”