Neidio i'r prif gynnwys
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw

Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw

Mae Kevin Bowring – hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru, wedi marw’n 70 oed, yn dilyn trawiad ar ei galon.

Rhannu:

Ganed Bowring yng Nghastell Nedd a gwnaeth argraff arbenning fel chwaraewr yng nghlwb y Cymry yn Llundain. Fe chwaraeodd 268 o weithiau drostyn nhw a chael y fraint o fod yn gapten am dri thymor yno.

Cafodd ei ddewis hefyd ar gyfer carfan Tîm B Cymru, y Barbariaiad (deirgwaith) a Sir Middlesex.

Yn fab i saer coed, fe ddechreuodd chwarae rygbi yn ysgol ramadeg y dref – ac fe lwyddodd i chwarae ei gêm ddosbarth cyntaf dros Gastell Nedd – oedd yn brofiad gwerthfawr i Bowring gan ei fod wedi cael ei fagu dafliad carreg o’r Gnoll:

“Fy arwr wrth dyfu lan oedd Dai Morris – oedd yn gwisgo rhif 6 dros Gymru ond yn gwisgo’r crys rhif 8 dros y clwb. Yn fy ngêm gyntaf dros Gastell Nedd – fe roddon nhw’r crys rhif 8 i mi. Fe fyddwn i wedi gallu ymddeol yn hapus – ond ‘roedd gwell i ddod yn fy ail gêm gan i Dai ddychwelyd i safle’r wythwr – ac fe gefais i chwarae ar ei ysgwydd fel blaen-asgellwr.”

Roedd Kevin Bowring yn chwaraewr 7 bob ochr dawnus – ac yn ystod cystadleuaeth yn Amsterdam – fe gafodd ei wahodd gan asgellwr Cymru, Clive Rees, i ymuno â’r Cymry yn Llundain. ‘Roedd y ddau’n digwydd bod yn athrawon yn yr un ysgol yn Reading yn ystod y cyfnod hwnnw’n 1977 hefyd.

Bu Bowring gyda’r clwb am 9 mlynedd ac ‘roedd yn gapten rhwng 1979-82. Ym 1985 fe gyrhaeddodd y Cymry yn Llundain rownd derfynol Cwpan John Player ac wedi iddynt golli dwy ffeinal yng nghystadleuaeth saith bob ochr Middlesex – fe enillon nhw ar eu trydedd ymdrech ym 1984. Tri chynnig i Gymro medd yr hen air!

Fe ddechreuodd ei yrfa hyfforddi yn ddyn ifanc gyda thîm ieuenctid Llansawel – ac wedi iddo ymddeol fel chwaraewr yn 32 oed, cafodd ei benodi’n gyfarwyddwr addysg gorfforol a chwaraeon Coleg Clifton.

Gan iddo greu argraff ffafriol iawn yno – derbyniodd wahoddiad i gymryd rhan yn sesiynau ymarfer timau o dan 17 ac 18 Cymru. Cyfarwyddwr Hyfforddi Cymru ar y pryd oedd John Dawes – cyn gapten Cymru, y Llewod a’r Cymry yn Llundain – ac fe arweiniodd hynny at Bowring yn cael y cyfle i hyfforddi tîm o dan 20 Cymru yn nhymor 1989-90.

Buan iawn y daeth yr alwad i arwain tîm o dan 21 Cymru am dair blynedd ac ef oedd yn gyfrifol am hyfforddi tîm ‘A’ Cymru am dair blynedd wedi hynny hefyd – pan enillwyd 9 o’u 13 gêm. Bu Bowring hefyd yn hyfforddi tîm Saith Bob Ochr Cymru.

Cafodd ei benodi’n hyfforddwr dros dro y prif dîm cenedlaethol ar gyfer y gêm yn erbyn Ffiji ym mis Tachwedd 1995. Yn dilyn y fuddugoliaeth o 19-15 derbyniodd gytundeb llawn amser am bedair blynedd gyda chyflog blynyddol o £50,000.

Ef oedd Prif Hyfforddwr llawn amser cyntaf erioed Cymru ac yn ystod ei gyfnod wrth y llyw. O’r 29 o gemau y bu’n gyfrifol amdanynt – fe enillwyd 15 a chollwyd 14 ohonynt. O’r gemau Pum Gwlad yn ystod y cyfnod hwnnw – dim ond pedair o’r deuddeg gornest yr enillodd y Cymry.

Cyn i Kevin Bowring  gymryd yr awennau, dim ond 7/28 o gemau ‘roedd Cymru wedi eu hennill yn y Bencampwriaeth ac ‘roeddent hefyd wedi dioddef colledion yn erbyn Rwmania, Canada a Gorllewin Samoa ac felly ‘roedd talcen caled yn ei wynebu wrth y llyw.

Er bod heriau gwirioneddol yn ei wynebu fel Prif Fyfforddwr ei wlad, ‘roedd Bowring yn hynod o falch iddo dderbyn yr her: “Doedd dim llawer o bobl eisiau’r swydd ar y pryd ond doeddwn i ddim yn gallu ystyried gwrthod y cynnig i hyfforddi fy ngwlad.

“Fydden i wedi difaru ei gwrthod am weddill fy oes gan ei bod hi’n un o’r swyddi mwyaf arbennig yn y byd rygbi.”

Penderfynodd adael y swydd yn gynnar gan i’r Undeb wrthod ei gynlluniau i greu system ranbarthol yn hytrach na gosod y prif bwyslais ar y clybiau.

O dan arweiniad Kevin Bowring fe geisiodd y Cymry fabwysiadu steil mwy ‘Cymreig’ o chwarae ymosodol – ond yn y pendraw – yn dilyn colledion trwm yn erbyn Lloegr ac yna o 51-0 erbyn Ffrainc yn Wembley ym 1998 – fe ildiodd Bowring yr awennau. Aeth Ffrainc ymlaen i ennill y Gamp Lawn y flwyddyn honno.

“Er y ddwy record o golled – honno oedd ein Pencampwriaeth orau ers 1994 ac ‘roeddwn eisiau arbrofi wrth baratoi ar gyfer Cwpan y Byd.

“Roedd y ffaith bod Caerdydd ac Abertawe wedi dewis chwarae eu rygbi yn Lloegr wedi cynnig gemau cystadleuol iawn i’w chwaraewyr – a hynny ar lefel nad oedd ar gael ar y pryd yng Nghymru.”

Graham Henry gafodd ei benodi’n Brif Hyfforddwr Cymru – ac fe aeth Kevin Bowring ymalen i ddarlithio yn Ysgol Chwaraeon Met Caerdydd ac fe hyfforddodd Glwb Rygbi Newbury hefyd.

Wedi hynny fe’i penodwyd yn hyfforddwr elît gan Undeb Rygbi Lloegr am ddegawd.

Daeth hefyd yn aelod o Fwrdd Hyfforddi Prydain ac yn fentor i hyfforddwr gydag Undeb Rygbi Cymru.

Hoffai Undeb Rygbi Cymru estyn pob cydymdeimlad i Wendy, gwraig Kevin a gweddill ei deulu a’u ffrindiau i gyd.

 

Partneriaid a Chyflenwyr

Prif Partneriaid
Principality
Admiral
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Vodafone
Go.Compare
Partneriaid swyddogol darlledu
S4C
BBC Cymru/Wales
Partneriaid Swyddogol
Isuzu
Gullivers
Heineken
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Cyflenwyr swyddogol
Gilbert
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Rhino Rugby
Sportseen
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw
Amber Energy
Opro
Kevin Bowring hyfforddwr proffesiynol cyntaf Cymru wedi marw