Wedi eu buddugoliaeth hanesyddol o 40-6 yn erbyn Awstralia yng Nghwpan y Byd 2023 – hon oedd trydedd colled y Cymry o’r bron yn erbyn y Wallabies a’u hunfed colled ar ddeg yn olynol ar y llwyfan rhyngwladol – sy’n record newydd anffodus i’r crysau cochion.
Yn dilyn eu buddugoliaeth ddramatig yn erbyn Lloegr y penwythnos diwethaf – ‘roedd hyder yr ymwelwyr yn amlwg o’r chwiban gyntaf ac wedi 10 munud o chwarae fe groesodd Samu Kerevi’r llinell gais – ond o ganlyniad i dacl amddiffynol wych Tom Rogers – methiant fu ymgais canolwr y Brumbies i dirio’r bêl ar achlysur ei hanner canfed cap.
Ond 7 munud wedi hynny ‘roedd y Wallabies wedi hawlio’u dau gais cyntaf o’r prynhawn. Yn gyntaf fe lwyddodd Tom Wright dorri tacl Blair Murray i groesi yn y gornel, cyn i’r clo Nick Frost garlamu o dan y pyst o 40 metr wedi i Awstralia gipio’r meddiant yng nghanol y cae.
Tri chynnig i Gymro medd yr hen air – ond tri chais i Awstralia oedd hi wedi 21 munud. Doedd amddiffyn Cymru methu ag atal sgarmes symudol y Wallabies – a’r bachwr Matt Faessler gododd o waelod y pentwr cyrff gyda gwên mor llydan â’r bwlch rhwng y ddau dîm.
Dangosodd y Cymry wir gymeriad am weddill y cyfnod cyntaf. Dri munud wedi trydydd cais Awstralia – fe grëodd rhediad grymus Murray a chwarae deallus a phwyllog y pac, y cyfle i Aaron Wainwright hawlio cais yng nghysgod y pyst.
Wedi trosiad Gareth Anscombe a dwy gôl gosb ganddo yn y 10 munud wedi hynny – yn sydyn ‘roedd mantais yr ymwelwyr wedi ei dorri o 19 pwynt i 6 ac ‘roedd torf Stadiwm Principality yn dechrau credu a chodi llef. Hanner cyntaf o ddau hanner heb os.
Hanner Amser: Cymru 13 Awstralia 19
Gan bo Archie Griffin wedi cael y gorau ar Angus Bell yn ystod sgrymiau’r cyfnod cyntaf – daeth Joe Schmidt â’r profiadol James Slipper i’r maes wedi troi ac fe brofodd hynny i fod yn benderfyniad doeth iawn.
Gyda llai na dau funud o’r ail hanner wedi ei chwarae cafodd y Cymry hwb pellach pan ddangoswyd cerdyn melyn i Samu Kerevi am dacl anghyfreithlon ar Jac Morgan. Uwchraddiwyd y cerdyn hwnnw i gerdyn coch – olygodd bod gan Gymru ddyn o fantais am 20 munud.
Yn anffodus o safbwynt Gymreig, 14 dyn yr ymwelwyr ymatebodd orau i’r sefyllfa a nhw groesodd am gais nesaf y prynhawn. ‘Roedd ail gais y bachwr Faessler wedi 46 munud yn debyg iawn i’w gais cyntaf. Lein, sgarmes gref – cais.
Chwe munud wedi hynny – hawliodd y bachwr ei hatrig yng nghysgod y pyst a’r sgôr hwnnw i bob pwrpas ddiogelodd y fuddugoliaeth i Awstralia.
Matt Faessler yw’r bachwr cyntaf i sgorio tri chais mewn Prawf dros Awstralia.
Crëwyd darn bach o hanes wrth i’r mewnwr Rhodri Williams ddod i’r maes yn lle Ellis Bevan i ennill ei bedwerydd cap a hynny dros ddegawd ers ei gêm ddiwethaf dros ei wlad yn erbyn Yr Alban.
Ond mynd o ddrwg i waeth pethau i’r tîm cartref wedi awr o chwarae, wrth i bas yr eilydd Sam Costelow gael ei rhyng-gipio gan Tom Wright, redodd yn rhwydd am 60 metr i hawlio’i ail gais o’r gêm a chweched ei dîm. Yn dilyn pumed trosiad Noah Lolesio o’r prynhawn, ‘roedd Awstralia wedi cyrraedd y 40 pwynt gyda 21 o’r rheiny wedi eu cofnodi gyda dim ond 14 dyn ar y maes.
Hanerwyd mantais y Wallabies gydag 13 munud yn weddill wrth i Ben Thomas redeg yn gryf ar ongl ddeallus er mwyn sgorio’i gais cyntaf dros ei wlad ac wrth i Costelow ychwanegu’r ddeubwynt.
Ond er holl ymdrechion ac addewid y Cymry bu Awstralia’n ddigyfaddawd ym munudau olaf yr ornest ac fe rwbiodd gais hwyr Len Ikitau a thrydydd Tom Wright gyda symudiad ola’r ornest – halen ym mriwiau’r Crysau Cochion – olygodd bod y Wallabies wedi cofnodi dros hanner cant o bwyntiau yng Nghaerdydd am y tro cyntaf erioed.
Bydd gan Warren Gatland a’i garfan un cyfle arall i sicrhau buddugoliaeth yng Nghyfres yr Hydref eleni – pan fydd Pencampwyr y Byd De Affrica yn dod i Gaerdydd i ddathlu pen-blwydd ein stadiwm genedlaethol yn 25 oed.
Canlyniad: Cymru 20 Awstralia 52
Dywedodd Capten Cymru, Dewi Lake; “Mae pob un ohonon ni fel chwaraewyr yn rhannu siom pob un o’n cefnogwyr gyda chanlyniad heddiw a’n rhediad diweddar heb ennill. ‘Ry’n ni’n rhoi popeth i mewn i’n perfformiadau ac er nad yw pethau’n mynd ein ffordd ni ar hyn o bryd – ‘rwy’n hyderus y byddwn ni’n gallu newid pethau’n fuan.”
Nododd Prif Hyfforddwr Cymru, Warren Gatland: “Mae’r golled hon yn brifo. ‘Roedd ildio 21 o bwyntiau gyda dyn o fantais yn siom a dyma’r cyfnod anoddaf i mi ei brofi fel hyfforddwr.
“Rwy’n teimlo’n angerddol am rygbi Cymru a fe fyddaf yn parchu unrhyw benderfyniad gaiff ei wneud er lles y gamp yma yng Nghymru.”
Ychwanegodd Seren y Gêm Tom Wright: “Fe chwaraeon ni’n wych am 80 munud heddiw. ‘Roedd ein perfformiad yn gadarn a dyma’r math o gemau y mae’n fraint i fod yn rhan ohonyn nhw. Mae’r ffaith ein bod wedi curo Lloegr yr wythnos ddiwethaf ac wedi curo Cymru heddiw yn dangos ein bod yn mynd i’r cyfeiriad cywir.”
